سیگنال‌های مثبت تهران و واشنگتن به یکدیگر در آستانه مذاکرات
به گزارش خبرنگار زمان اقتصاد؛ استیو ویتکاف، شریک تجاری و نماینده ترامپ در مذاکره دوجانبه با ایران جمعه شب طی سخنانی تاکید کرد که خط قرمز دولت آمریکا، دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای است. این سخنان دستیار رئیس جمهور آمریکا آن هم یک روز پیش از آغاز روند مذاکرات، این خوشبینی را القا کرد که دولت ترامپ احتمالا به ماهیت کلی برنامه هسته‌ای ایران مشکل چندانی نداشته و احتمال اینکه طرف آمریکایی درخواست تعلیق تمامی فعالیت‌های هسته‌ای ایران را مطرح کند، کم است.
از سوی دیگر، وب سایت خبری اکسیوس عصر روز گذشته مدعی شد که ایران در حال بررسی ارائه پیشنهاد یک توافق هسته‌ای موقت به ایالات متحده، پیش از ادامه مذاکرات برای دستیابی به یک توافق جامع است. بنا بر ادعای اکسیوس، ایران بر این باور است که رسیدن به یک توافق هسته‌ای پیچیده در ظرف دو ماه واقع‌بینانه نیست.
در همین حال، فلیشا شوارتز خبرنگار پولیتیکو در پیام توئیتری خود نوشت: اظهارات مهمی از سوی ویتکاف پیش از مذاکرات هسته‌ای با ایران بیان شده است. وی همچنین در ادامه خاطرنشان کرد: در حالی که ایالات متحده خواستار برچیدن کامل برنامه هسته‌ای تهران خواهد بود، خط قرمز آن‌ها، تولید سلاح هسته‌ای است. این به طور ضمنی به معنای پذیرفتن توانایی غنی‌سازی ایران است.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا نیز پیش از پرواز به فلوریدا مدعی شد که واشنگتن به دنبال ثروتمند و شاد بودن ایران است و از نظر وی، این کشور تنها نباید به تسلیحات هسته‌ای دسترسی داشته باشد. این سخنان ترامپ ، روز جمعه به سوژه بخشی از سخنان آیت الله عاملی امام جمعه اردبیل و از ائمه جمعه پر نفوذ ایران تبدیل شد. وی در خطبه‌های نماز جمعه هفته گذشته خود اعلام کرد: ترامپ این هفته گفت ما از ایران چیز زیادی نمی‌خواهیم، فقط سلاح هسته‌ای نداشته باشد؛ ایشان اگر در این حرف خود صادق باشد، مذاکره به سرانجام خواهد رسید. سید عباس عراقچی نیز یک روز پیش از آغاز مذاکرات اعلام کرد که تصمیم ایران برای دستیابی به توافق جدی بوده و در صورت آمادگی طرف آمریکایی می‌توان مذاکراتی موفق را تجربه کرد.
تناقض در خواسته‌های آمریکا؛ آیا مذاکرات به نتیجه خواهد رسید؟
در حال حاضر، مهمترین شک و شبهه‌ای که ذهن تحلیلگران حوزه روابط بین المللی را درگیر خود ساخته این است که خواسته‌های مطرح شده از سوی مقام‌های آمریکایی به ویژه رئیس جمهور این کشور در خصوص فعالیت‌های هسته‌ای ایران بعضا متناقض است. در حالی که ترامپ اخیرا خواستار برچیده شدن تمامی فعالیت‌های هسته‌ای ایران شده بود، اما ویتکاف همزمان مدعی شد که تنها با آن بخش از فعالیت‌های هسته‌ای ایران مشکل دارند که می‌تواند منجر به ساخت تسلیحات هسته‌ای شود.
از سوی دیگر، سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان بارها تاکید کرده که اصل فعالیت‌های هسته‌ای ایران قابل مذاکره نخواهد بود. مسعود پزشکیان رئیس جمهور نیز با تایید این موضوع اعلام کرده که حتی تهران آماده همکاری کامل با بازرسان آژانس برای ایجاد اطمینان از صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران است؛ اما در خصوص اصل فعالیت‌ها گفتگویی نخواهد کرد.
حقیقت امر این است که حدود نیم قرن قطع ارتباط میان تهران و واشنگتن، میزان آمادگی ذهنی و شناخت متقابل طرفین از یکدیگر در مذاکرات امروز را تا حد قابل توجهی متزلزل خواهد کرد. از سوی دیگر، فضای بی‌اعتمادی موجود میان دو طرف طی سال‌های پس از انقلاب در ایران نیز از دیگر نقاط منفی احتمال موجود در مذاکرات امروز خواهند بود.
با اینحال، همه چیز بستگی به میزان سطح توقعات دو طرف از یگدیگر خواهد داشت. اگرچه واشنگتن پیشتر اعلام کرده بود که در حال آماده‌سازی بسته پیشنهادی جذاب خود برای جلب نظر طرف ایران به ویژه در بخش کاهش تحریم‌های اقتصادی علیه تهران است، اما این بسته باید به میزانی جذاب باشد که دست عراقچی برای جلب نظر مساعد تهران و امضای هرگونه توافق در ادامه مسیر مذاکرات را باز بگذارد. همچنین خواسته‌های طرف آمریکایی نیز می‌بایست متناسب با واقعیات باشد و بدیهی است که درخواست‌هایی چون تعلیق تمامی فعالیت‌های هسته‌ای ایران، تنها مسیر دستیابی به توافق را دشوار و حتی دچار مشکلاتی جدی می‌سازد.
لذا، اگرچه ویتکاف در جریان مصاحبه جمعه شب خود اعلام کرده بود که مذاکرات امروز مسقط تنها برای سنجش میزان اراده و جدیت طرف ایرانی برای دستیابی به توافق به جای جنگ بوده و قرار نیست محتوای چندانی در آن مطرح شود، اما مطرح شدن خواسته‌های کلی دو طرف از مذاکرات در جلسه امروز می‌تواند مسیر مراحل بعدی آن را مشخص نماید. لذا، می‌توان گفت که اگرچه قرار نیست دو طرف امروز وارد مباحث فنی و چارچوب مذاکرات شوند، اما روند نشست مسقط تا حد زیادی مسیر پیش رو را مشخص خواهد کرد. لذا باید گفت که از این حیث، مذاکرات امروز مسقط بیش از هر دور دیگری از نشست‌های دوجانبه میان تهران و واشنگتن در ادامه مسیر تعیین کننده‌تر خواهد بود.
نظر شما