به گفته قادر معصومی خانقاه، مدیر نظارت بر بورسهای سازمان بورس، گواهی امتیاز صادراتی بهعنوان یکی از مصادیق اوراق امتیاز و ذیل بند ۲۴ ماده ۱ قانون بازار اوراق بهادار شناسایی شده و معاملات آن در چارچوب قوانین و مقررات بازار سرمایه انجام میشود. این تصمیم با مصوبه شورای عالی بورس و اوراق بهادار نهایی شده است.
بر اساس آییننامه اجرایی جزء (۲) بند (ن) تبصره (۱) قانون بودجه ۱۴۰۴، گواهی امتیاز صادراتی حقی است که با توجه به ویژگیهای پروانه صادراتی به صادرکنندگان خرد تعلق میگیرد. این صادرکنندگان میتوانند گواهیهای خود را در بازار سرمایه به فروش برسانند؛ در مقابل، برخی واردکنندگان برای دریافت ارز موردنیاز، ملزم به خرید این گواهیها خواهند بود. به این ترتیب، پیوندی میان صادرات خرد و تقاضای ارز وارداتی ایجاد میشود.
از منظر سیاستی، این ابزار دو کارکرد همزمان دارد: ایجاد مشوق برای صادرکنندگان خرد و تشویق بازگشت ارز صادراتی به بازار رسمی. با این حال، هزینه این مشوق عملا به واردکنندگانی منتقل میشود که باید گواهی را خریداری کنند؛ اثری که میتواند بر قیمت تمامشده واردات و در نهایت قیمت مصرفکننده منعکس شود.
معصومی خانقاه تأکید کرده با شکلگیری بازار این گواهیها در بستر بازار سرمایه، امکان کشف قیمت رقابتی و شفاف فراهم میشود؛ موضوعی که میتواند از هیجانات و معاملات غیررسمی بکاهد. اثر نهایی این سازوکار به عمق بازار، قواعد الزامآور و نسبت هزینه–فایده آن برای طرفین بستگی خواهد داشت.
منبع: سنا
برای مطالعه بیشتر، صفحه بازارها را در زمان اقتصاد دنبال کنید.
